जन्मजात खाण्याची आवड. त्यात घरी आज्जी-आई यांना साक्षात अन्नपुर्णेचं वरदान लाभलेलं. हे कमी की काय म्हणुन बाबा आणि माझे मातुल हे सुद्धा बल्लव. मग हे खाण्या खिलवण्याच वेडं माझ्या रक्तात उतरल नसत तरच नवल. माझ्या अनेक आंतरजालीय स्नेह्यांच्या प्रोत्साहनाने प्रेरित होऊन मी ह्या ब्लॉगचा श्रीगणेशा करतोय. या ब्लॉगसाठी समर्पक नावं सुचवणार्‍या माझ्या दिदीचा आणि प्राजुताईचा मी आभारी आहे.

Friday 23 November 2012

_/\_

पुढल्या महिन्या अखेरीस 'खा रे खा' दोन वर्षे पूर्ण करेल. या दोन वर्षांत तुम्हा सर्वांचा उदंड प्रतिसाद माझ्या उत्साहाला खत-पाणी घालत आला आहे. आज 'खा रे खा'नं लाखाची वेस ओलांडली ती ही निव्वळ तुमच्यामुळेच. तुमच्या या कौतुक आणि पाठबळाबद्दल तुम्हा सर्वांचे आभार मानून हात झाडण्याचा कृतघ्नपणा करणार नाही. 

हा ब्लॉग सुरु करताना मनात धाक धुक होती.  मुळात लिहिणे हा माझा पिंड नाही, त्यात  धरसोड वृत्ती यांमुळे मला हा ब्लॉग चालवणे कितपत जमेल? ही शंका होतीच.  परंतु प्रत्येक पोस्टला मिळणारे 'लाईक्स', 'पेज व्हिजीट्स्'नी  माझ्यातला उत्साह टिकवून ठेवला आहे.   

जास्त काय बोलू? लोभ आहेच, तो असाच वृद्धिंगत होत राहो, हीच मागणी.


विनम्र - गणपा (उर्फ प्रतिक ठाकूर.)

Wednesday 7 November 2012

चिकन शवर्मा


गेल्या आठवड्यात व्हेजींसाठी फलाफील आणि व्हेज-शवर्मा झाला. एक आठवडा कोंबडीलाही विश्रांती मिळाली असेल. म्हणुन पुन्हा सामिश प्रेमींसाठी चिकनकृती. हास्य

साहित्य :

.

चिकन थाईज. (हाडं काढुन टाकलेली.)
२ चमचे तंदुर मसाला.
२ चमचे आलं वाटण.
१ चमचा काश्मिरी लाल तिखट.
१ चमचा काळीमिरी पुड.
१ चमचा लसुण पुड. / वाटण.
एका लिंबाचा रस.
चवीनुसार मीठ.

कृती :

.

शक्यतो हाडं काढुन चिकनच्या मांड्यांकडचा भाग घ्यावा. कट कट कमी करायची असल्यास सरळ चिकन ब्रेस्ट वापरावे.
चिकनचे दोन भाग करुन घ्यावे. (एक मसालेदार तर एक कमी तिखट बनवण्यासाठी.)
एका भागात तंदुर मसाला, आलं वाटण, लाल तिखट, लसुण पुड, मीठ आणि लिंबाचा रस एकत्र करावं.
तर दुसर्‍या भागात मीठ, काळिमिरी पुड, आल वाटण, लसुण पुड आणि लिंबाचा रस टाकुन एकत्र करावं.
चिकनला चरबी नसेल तर १-२ चमचे तेल टाकावं.
दोन्ही चिकन फ्रीजमध्ये किमान २ तास तरी मुरत ठेवावं.

.

चिकन मी ओव्हनमध्ये भाजायचं ठरवलं होतं. काही ओव्हन मध्ये ग्रिल करण्यासाठी गोल फिरणारी खास सोय असते जी माझ्या ओव्ह्नमध्ये नाही. म्हणुन घरच्या घरीच तारेचे २ स्टँड बनवले. जे फिरते नव्हते पण बराचसा तसाच इफेक्ट मिळाला जसा मला हवा होता.
त्या स्टँडमध्ये चिकनचे तुकडे ओवून घेतले. वरून एक लिंबाची फोड ठेवली.

.

ओव्हन २००°C वर १० मिनिटं तापवुन घेतल्या नंतर हे दोन्ही स्टँड आत ठेऊन ३० मिनिटं भाजुन घेतलं.

.

चिकन तयार झाल्यावर त्याचे लहान तुकडे करून घ्यावे. सोबत लेट्युस, टॉमेटो, ताहिनी सॉस, फ्रेंच फाईज यांची ही जुळवा जुळव करुन ठेवावी.

.

पिटा ब्रेड/ खुबुस अर्धा उघडुन त्यात वरील मिश्रण भरुन घ्यावं.
रोल करुन गरम-गरमच सर्व्ह करावं.

.

Thursday 1 November 2012

फलाफील - शवर्मा

मध्यपुर्वेत असताना (तेव्हाच्या)आम्हा बॅचलर लोकांच मधल्या वेळेतलं खाणं म्हणजे शवर्मा(शोरमा). स्वस्त आणि मस्त. तेव्हा व्हेज शवर्माच्या वाटेला जरी फारसा जात नसलो तरी मला फलाफील फार आवडायचे. नुसते फलाफील आणि सोबतीला डीप म्हनुन हमुस बस, एका बैठकीत ७-८ रिचवले की पोटभरू काम व्हायचं.

साहित्य : 

ताहिनी सॉससाठी.

.

अर्धी वाटी ताहिनी.(तिळाची पेस्ट)
लिंबाचा रस.
३-४ लसणाच्या पाकळ्या.
थोडीशी पार्सली.
मीठ चवी नुसार.

फलाफीलसाठी.

.

१ वाडगा काबुली चणे (रात्रभर भिजवलेले.)
१ मोठा कांदा.
२ हिरव्या मिरच्या.
बचकाभर पार्सली.
२ मोठे चमचे मैदा.
१ मोठा चमचा भाजलेल्या जीर्‍याची पुड.
१ मोठा चमचा काळीमिरी पुड.
मीठ चवी नुसार.
तळण्यासाठी तेल.

कृती :

.

एका भांड्यात ताहिनी आणि लिंबाचा रस फेटुन घ्यावा. प्रवाहीपणासाठी गरजे नुसार पाणी घालावे.
लसुण आणि पार्सली बारीक चिरुन टाकावे. चवी प्रमाणे मीठ घालावं
हा झाला सॉस तयार.

फलाफील.

.

काबुली चणे, कांदा, मिरच्या, पार्सली सगळं फुडप्रोसेसरमध्ये घालुन भरड वाटावं. (फुडप्रोसेसर नसल्यास मिक्सर ही चालेल पण अगदिच पीठ होणार नाही याची काळजी घ्यावी.)
नंतर त्यात मैदा, जीरे-काळिमीरी पुड आणि मीठ टाकुन एकत्र करावं.

.

तयार मिश्रणाचे लहान लहान गोळे करावे. मंद आचेवर तेलात सोनेरी रंगावर तळुन घ्यावे.

.

हे फलाफील नुसतेच हमूस सोबत चापता येतील.
जर घरात खूबूस/पीटा ब्रेड असेल तर व्हेज शवर्मा बनवायला वेळ नाही लागायचा.

शवर्मा :

.

खूबूस / पीटा ब्रेड.
फलाफील.
लेट्युस, टॉमेटो चिरलेले.
ताहिनी सॉस.
फ्रेंच फ्राईज.

.

खूबूस / पीटा ब्रेड अर्धवट उघडुन घ्यावा. २-३ फलाफील कुस्करुन घ्यावे. टॉमेटो, लेट्युस फ्रेंच फ्राईजचे तुकडे करुन ते घालावे. वरुन ताहिनी सॉस घालावा आणि त्याचा रोल करुन सर्व्ह करावा.

हे गरम गरम असताना खाण्यातच मजा.

.

Sunday 28 October 2012

मुर्ग माखनी (बटर चिकन)

.

साहित्य :
मॅरिनेशन :

.

२ मोठे चमचे ताजं घट्ट दही.
२ चमचे आलं लसुण वाटण.
१ चमचा टॉमेटो पेस्ट.
१ मोठा चमचा गरम मसाला.
१ लहान चमचा लाल काश्मिरी तिखट.
एका लिंबाचा रस.
मीठ चवी नुसार.

.

१/२ ते ३/४ किलो चिकन.

ग्रेव्हीसाठी :

.

दोन मध्यम आकाराचे कांदे उभे चिरलेले.
१०-१२ काजू आणि बदाम भिजवून सोललेले.
१ मोठा चमचा गरम मसाला.
१ मोठा चमचा काश्मिरी लाल तिखट.
१ चमचा आलं-लसुण वाटण.
बटर / लोणी.
क्रिम.

कृती :



. .



चिकनचे एक-दिड इंचाचे तुकडे करुन घ्यावे. स्वच्छ धुऊन मग त्यात मॅरिनेशनचे पदार्थ टाकुन किमान २ तास फ्रीज मध्ये मुरत ठेवावं.


. .

एका कढईत थोड्या बटर वर कांदा आलं लसुण परतुन घ्यावं. कांदा परतल्यावर त्यात गरम मसाला लाल तिखट आणि चवी नुसार मीठ घालुन बाजुने तेल सुटे पर्यंत लहान आचेवर परतुन घ्यावं.

.

मसाला गार झाल्यावर तो बदाम आणि काजू सोबत मिक्सरमध्ये वाटुन घ्यावा.


. .

चिकनचे काही तुकडे स्क्युअरमध्ये ओवून तव्यावर/ग्रीलवर वा ओव्हनमध्ये शि़जवून घ्यावे.

.

उरलेले चिकनचे तुकडे कढईत थोड्या बटरवर (मध्यम आचेवर) शिजवून घ्यावे.

. .


अंदाजे १०-१५ मिनीटांनी चिकन शिजले की त्यात वर वाटलेला मसाला टाकुन गरज लागल्यास थोडं पाणी टाकावं. झाकण ठेऊन मध्यम आचेवर एक वाफ काढावी.


.

गरमा-गरम नान / रोटी / पराठ्यासोबत वाढताना वरून थोडं क्रिम टाकुन बटरचा छोटा गोळा सोडावा.
आणि हा तोंडी लावायला चि़कन टीक्का. हास्य (3D फोटुचा उलुसा प्रयत्न.)


.

Sunday 23 September 2012

दाल खिचडा / खिचडी.




मित्रांबरोबरच्या ओल्या कट्ट्याची सांगता करताना हटकुन मागवले जाणारे जे दोन पदार्थ आहेत त्यापैकी पहिला म्हणजे जीरा राईस + तडका मारलेली डाळ आणि दुसरा हा दाल खिचडा. पैकी उपहार गृहातला दाल खिचडा मी हल्ली हल्ली पर्यंत टाळत आलोय. अहो हाटिलात जाउन काय ती पचपचीत पिवळी खिचडी मागवायची? एकदा मित्राला विचारलेही की 'का लेका ती पचपचीत खिचडी मागवतोस?' त्यावर हवेत गिरक्या घेणार्‍या आपल्या पतंगाला सावरत तो म्हणाला 'आता आणि चावायचे कष्ट कोण घेणार?'

असो, यावेळी अश्याच एका कट्ट्या नंतर चुकुन दाल खिचडा माझ्या पुढ्यात आला. एकदा का ताटात अन्न आलं की मी त्याचा अपमान करत नाही मग ती अगदी शेपुची भाजी असो. पहिला चमचा तोंडात गेल्यावर एखाद्या ४-५ वर्षाच्या पोराने घसरगुंडीवरुन स्वतःला झोकुन द्यावे त्या प्रमाणे तो घास माझ्या बत्तीशीला कसलेही कष्ट न देता जीभेवरुन जो घरंगळला तो थेट जठरातच जाउन विसावला. आणि मला माझ्या मित्राच्या मुक्ताफळाचा अर्थ कळला.

तर अशी ही दाल खिचडी/खिचडा आज (चक्क रैवार असुन) खाण्याचा मुड आला.

साहित्य :



१ वाटी तांदुळ. (आंबे मोहर/कोलम) (शक्यतो बासमती तांदुळ टाळा.)
१/२ वाटी मुगडाळ. (साला सकट मिळाली तर उत्तम.)
२ मोठे चमचे तुर डाळ. (ऑप्शनल.)



१ मध्यम कांदा चिरलेला.
२ मध्यम टॉमेटो चिरलेला.
२-३ हिरव्या मिरच्या उभ्या चिरुन.
१ इंच आलं बारीक चिरलेलं.
५-६ पाकळ्या लसुण बारीक चिरलेला.
कोथिंबीर.



२ तमाल पत्रं.
१/२ लहान चमचा हळद.
२ लहान चमचे लाल तिखट.
२ लहान चमचे जीरं.
चिमुटभर हिंग.
कडीपत्त्याची दोन पानं
३ मोठे चमचे साजुक तुप.
मीठ चवीनुसार.

कृती : 

तांदुळ आणि डाळी किमान अर्धा तास पाण्यात भिजत ठेवावे.



एका भांड्यात एक चमचा साजुक तुप तापवुन त्यात भिजवलेल्या डाळी आणि तांदुळ परतुन घ्यावे.



अंदाजे डाळ आणि तांदळाच्या अडिच ते तीन पट गरम पाणी त्यात घालावं. हळद हिरव्या मिरच्या आणि चवी नुसार मीठ घालावं.



झाकण ठेवुन मध्याम आचेवर शिजवत ठेवाव. अधुन मधुन पाण्याचा अंदाज घ्यावा. गरज वाटलीच तर १/२ वाटी गरम पाणी वाढवावे.



खिचडी शिजतेय तो वर एका कढईत २ चमचे साजुक तुप तापवून त्यात तमालपत्र, जीरं, हिंग, आलं-लसुण, कडीपत्ता यांची फोडणी करावी.



नंतर त्यात कांदा घालुन तो पारदर्शक होईस्तव परतुन घ्यावा. नंतर त्यात लाल तिखट आणि टॉमेटो घालुन शिजवावं.



टॉमेटो पार शिजला की त्यात ७-८ मोठे चमचे तयार खिचडी घालुन परतुन घ्यावं. आच बंद करवी.



तयार फोडणी खिचडीत ओतुन खिचडी घोटुन घ्यावी जेणेकरुन भाताची कणी मोडेल. वरुन भरपुर कोथिंबीर घालावी.

वरुन तुपाची धार सोडावी.

लो तैयार है खिचडी संग तीन यार दही, पापड और अचार.


Sunday 16 September 2012

निहारी

चुकला फकीर जसा मशिदीतच सापडायचा तसेच भरकटलेले अस्मदिक पुन्हा एकदा सामिष पाककृतीकडे वळतो. Smile
गेल्या आठवड्यात 'मी मराठी'वर न्यहारीच्या पदार्थांवर चर्चा चालली होती. त्यात प्रतिसाद देताना निहारीची आठवण निघाली. दोन्ही शब्दांतल सार्धम्य पण कुतुहलाचा विषय आहे. (थोडंस गुगलल्यावर कळलं की याच मुळ 'Nahar' نهار‎ (मराठी अर्थ : दिवस) या एका अरबी शब्दात आहे. जाणकार मंडळींनी यावर प्रकाश टाकावा.) परत त्यात हा पदार्थ शक्यतो सकाळी न्यहारीच्या वेळीच खाल्ला जातो. अनेक उपहार गृहातही निहारी केवळ न्यहारीच्या वेळीच मिळते. अगदी ११ वाजता गेलात तर संपलेला असतो. (कोण रे तो चितळेऽऽऽ चितळेऽऽऽ ओरडतोय? Wink) भारतातही सर्रास बनवला जात असला वा उपहारगृहांत मिळत असला तरी माझी या पदार्थाशी ओळख मी मध्यपुर्वेत असताना झाली. जुम्मे के जुम्मे भल्या पहाटे आम्ही क्रिकेटच्या सरावासाठी जायचो. पहाटे साडेपाच ते साडेनऊ या वेळेत घामटा काढुन झाल्यावर आमची पाऊलं आओपाप एखाद्या उपहार गृहाकडे वळत. कधी उडप्याच तर कधी अस्सल गुजराथी तर मग कधी पठाणी. अश्याच एका पठाणी उपहार गृहात पहिल्यांदा निहारी चाखली आणि मग तिच्या प्रेमातच पडलो. मध्यपुर्व सुटलं आणि मग कस कुणास ठाऊक पण निहारीही विस्मरणात गेली. पण आता आठवण निघालीच तर मन स्वस्थ बसु देईना.
फार काही कष्टाचं काम नाही पण वेळकाढु आहे. तसं पाहिलं तर आदल्या दिवशी करुन दुसर्‍या दिवशी खाण्याचा हा पदार्थ. उत्तम चवीची खात्री हवी असेल तर तेवढा वेळ द्यायलाच हवा नाही का?
तर मग लागायच ना तयारीला?

साहित्यः

३/४ किलो कोवळं मटण. (हाडां सकट. शक्यतो नळ्या (बोनमॅरो(?)) पण घ्याव्या.)
(ज्यांना मटण आवडत नाही त्यांनी चिकन घेतले तरी चालेल.)



२ मध्यम आकाराचे बारीक चिरलेले कांदे.
२ मोठे चमचे ताजं घट्ट दही.



२ मोठे चमचे आलं लसुण वाटण.
१ लहान चमचा हळद.
१ लहान चमचा सुंठ पुड.
२ मोठे चमचे लाल तिखट.
२ मोठे चमचे धणे पुड.
(लवंग + दालचिनी + काळीमीरी + वेलची (मोठी लहान दोन्ही)+ बडीशेप + शाहजीरं) खडा मसाला कोरडा भाजुन त्याची पुड.
किंवा २ मोठे चमचे गरम मसाला.
४-५ कप गरम पाणी.
२-३ मोठे चमचे मैदा.
१ डाव तेल.
मीठ चवी नुसार.
आल्याचे ज्युलियंस. (लांब उभे काप.)
फोडणीसाठी : २ मोठे चमचे साजुक तुप + हिरव्या मिरच्या.

कृती:



कांदा तेलावर परतुन घ्यावा. त्याचा कच्चट वास निघुन गेल्यावर त्यात आलं-लसणाच वाटण घालुन परतावं.



त्यात सगळे मसाले घालुन तेल सुटे पर्यंत परतुन घ्यावे. नंतर आच लहान करुन त्यात दही घालावं.



मसाला परत तेल सोडू लागल्यावर त्यात मटण टाकुन ढवळावं जेणे करुन सगळा मसाला मटणांच्या तुकड्यांना व्यवस्थित लागेल. चवी नुसार मीठ घालावं.



५-६ मिनिटे मोठ्या आचेवर परतल्या नंतर त्यात गरम पाणी टाकावं. एक उकळी आली की आच लहान करुन वरुन झाकण ठेउन चांगलं ३-४ तास शीजु द्यावं. अधुन मधुन दोन चार वेळा ढवळावं.

(पुर्वीच्याकाळी म्हणे ही शिजवण्याची क्रिया रात्र भर चालायची. हल्ली गॅसच्या चढत्या किंमती पहाता ३-४ तास म्हणजे एखाद्याच्या तोंडाला फेसच यायचा. पण त्यावर तडजोड म्हणुन प्रेशर कुकर आहेच की. पण अट्ट्ल खवय्या मात्र पहिल्या घासात तुमची ही चोरी पकडेल. Wink )



३-४ तासां नंतर मैदा वाटीभर पाण्यात भिजवुन मग तो द्रव रश्यात टाकुन ढवळावं. रस्सा दाट होईल. १०-१५ मिनीटांनी आच बंद करावी.

फोडणीच्या भांड्यात साजुक तुप गरम करुन त्यात उभ्या चिरलेल्या हिरव्या मिरचीचा तडका तयार करावा आणि तयार निहारीवर सोडावा.

वरुन आल्याचे उभे काप टाकुन, तंदुरी रोटी वा परांठा यांच्या जोडीने गरमा गरम वाढावे.